Klub miłośników turystyki kamperowej - CamperTeam

Holandia - Holandia czerwiec 2025

Gośka - 2025-11-16, 15:08
Temat postu: Holandia czerwiec 2025
W Holandii spędziliśmy 3 tygodnie, zobaczyliśmy bardzo dużo, ale jeszcze wiele nam zostało. Skupiliśmy się na zachodniej części, przejechaliśmy na miejscu ok. 1500 km.

Zależało nam w szczególności, aby zobaczyć z bliska największe na świecie konstrukcje/systemy ochrony przeciwpowodziowej, które Holendrzy zbudowali, aby poradzić sobie z zagrożeniem ze strony morza.
Konstrukcje te są tak wielkie, że najlepiej by było zobaczyć je z perspektywy kamery, za pomocą drona, którego niestety nie mieliśmy.
Oni poskromili morze, a my nie potrafimy poradzić sobie z roku na rok występującymi powodziami na południu kraju. Och nie, skłamała bym, przecież doskonale potrafimy budować wały z worków z piasku 😊.

Holandia jest krajem małym, ale pięknym i otwartym dla wszystkich ludzi. Nie ma tu wielu zakazów, no może poza zakazem spania na dziko w kamperze 😉 Zalegalizowana jest w małych ilościach marihuana, a nie widziałam narkomanów leżących na ulicach pod wpływem środków odurzających. Zalegalizowane są małżeństwa jednopłciowe, eutanazja i nikomu to nie przeszkadza – kraj wolnych ludzi. W Holandii coraz więcej osób deklaruje się również jako niereligijne, więc wiele kościołów zostało przerobionych na galerie, kawiarnie, hotele, biura i to również nikomu nie przeszkadza. Moim zdaniem, to chyba dobrze, że takie obiekty dostały drugie życie, a nie zostały zamknięte lub wyburzone. Widać, że ludziom żyje się tu dobrze, są szczęśliwi, uśmiechnięci, a co najważniejsze nie są otyli, bo jeżdżą wszędzie na rowerach.

Po 3 tygodniach intensywnego pobytu w Holandii wiem, że na pewno jeszcze tu wrócę. Dojazd z Polski do Holandii jest bardzo dobry, a autostrady darmowe ( Niemcy, Holandia) oprócz oczywiście Polski.

Gośka - 2025-11-16, 15:12

Symbole Holandii

Saboty - czyli drewniane chodaki. W okresie rewolucji przemysłowej zbuntowani robotnicy używali twardych sabotów do niszczenia - w ich mniemaniu - konkurujących z nimi maszyn. To właśnie od tamtych wydarzeń pochodzi określenie "sabotaż".

Tulipany
- usytuowany w pobliżu miasteczka Lisse znajduje się ogród kwiatowy Keukenhof. Na terenie ogrodu znajduje się także zamek (Kasteel Keukenhof) oraz XIX wieczny wiatrak, z tarasu którego rozpościera się przepiękny widok na pola tulipanów. Pora kwitnienia tulipanów od 24.03 do 16.05 – nam się nie udało zwiedzić ogrodu.

Wiatrak
i – Kinderdijk to niewielka wioska w środkowej Holandii, w której znajduje się największy kompleks zabytkowych wiatraków jaki spotkać można obecnie na terenie Holandii. W sumie znajduje się tu 19 budowli ze śmigłami napędzanymi siłą wiatru. Skansen wiatraków Zaanse Schans na którym obecnie znajduje się trzynaście zabytkowych wiatraków oraz kilkanaście dawnych budynków gospodarczych należących niegdyś do kupców, rybaków czy sklepikarzy.

DROGI I OPŁATY


Drogi lądowe, aktualnie w Holandii można podróżować kamperem do 3,5 ton bez konieczności uiszczania dodatkowych opłat drogowych ( kampery powyżej 3,5 ton - lepiej sprawdźcie przed wyjazdem, ale wydaje mi się, że wszystkie są bez opłat i nie musicie się nigdzie rejestrować).
Zdarzają się jednak małe wyjątki. Niektóre, krótkie odcinki i tunele są płatne, o czym przekonaliśmy się dopiero po powrocie do kraju, jak dostaliśmy liścik z Holandii. Na szczęście kosztowało nas to tylko 1,5 EUR 😉, ale stresik przy otwieraniu listu był. Zapłata dotyczyła przejazdu przez płatny odcinek autostrady A24 ( krótki fragment łączący A20 i A15 w okolicach Rotterdamu). Za przejazd nim pobierana jest opłata elektroniczna za pomocą systemu e-TOL.

Drogi rowerowe, Holandia jak wiadomo jest krajem o bardzo dobrze rozbudowanej infrastrukturze rowerowej. Rowery są tu powszechnym środkiem transportu, rowerami jeździ się wszędzie, a konstrukcje niektórych z nich są niesamowite. Widziałam np. jak Pani przedszkolanka wiezie z przodu na specjalnej platformie sześcioro dzieci, widziałam rower przystosowany do przewozu dziecka w wózku inwalidzkim, widziałam rower do przewozu 4 dorosłych osób - niesamowite. Więc jeśli lubicie spędzać czas na rowerach, to jest to kraj stworzony dla Was. Holendrzy mają ponad 37 tysięcy kilometrów ścieżek dla rowerzystów. Niestety, rowerzyści są również zmorą do kierowców.

Drogi wodne – kraj ten posiada bardzo gęstą sieć rzek i kanałów, które nie tylko służą jako drogi wodne, ale chronią ich przed zalewaniem, zapewniają odpowiednie nawadnianie.
W wielu miejscowościach można sobie wypożyczyć , łódkę lub kajak albo skorzystać z przejazdów zorganizowanych. Ceny są zróżnicowane w zależności od długości trasy oraz miejscowości turystycznej. Im bardziej popularna, ceny droższe.

TRANSPORT DROGOWY ( bilety)
Od 2022 roku w Holandii wprowadzono system, który pozwala na korzystanie w środkach komunikacji publicznej z własnej karty płatniczej (debetowej lub kredytowej), a także z urządzeń mobilnych ( telefon, zegarek), działa to banalnie prosto.
W autobusach odbijamy kartę przy czytniku znajdującym się obok kierowcy ( należy wchodzić zawsze przednimi drzwiami), a następnie zrobić to samo przy wychodzeniu ( środkowymi lub ostatnimi drzwiami). Płaci się za ilość przejechanych przystanków.
W metrze odbijamy kartę przy bramkach.
W pociągach automaty do odbicia karty znajdują się przy wejściu na dworzec lub na peronie. Jeśli przesiadamy się z pociągu do innego pociągu, odbijamy kartę tylko po zakończeniu ostatniego fragmentu podróży.
W przypadku stacji kolejowej możemy np. wejść na jej teren i wyjść w ciągu 60 minut bez żadnej opłaty. Musimy jednak zawsze odbić się przy bramkach na wejściu i na wyjściu.

Moim zdaniem taki system powinien być wprowadzony i ujednolicony w całej UE.


NOCLEGI

Holandia jest jednym z nielicznych w Europie krajów, gdzie biwakowanie „na dziko” jest zabronione, o czym przekonaliśmy się kilkukrotnie. Mandatu nie zapłaciliśmy, ponieważ byliśmy grzeczni, kulturalni, przeprosiliśmy i odjechaliśmy.
Zwracać należy również uwagę na parkingach. Czasami kupowaliśmy bilet całodobowy ( 24h) z myślą, jak jest w wielu krajach, że możemy zostać do rana. Zostać oczywiście można, ale nie nocować.
Przez brak możliwości noclegów na dziko, wiele fajnych stellplatzy było rezerwowanych przez Holendrów z wyprzedzeniem, szczególnie w weekendy.

Holendrzy mają bardzo dobrze rozbudowaną sieć noclegów dla Kamperów. Ceny noclegów za kamper plus dwie osoby waha się w granicach od 15 EUR do 50 EUR.
Ja polecam noclegi na farmach (www.langsboerenerven.nl), gdzie za nieduże pieniądze, jeśli oczywiście lubicie taki typ noclegów możecie wypocząć w kontakcie z naturą i skosztować dobrego wiejskiego jedzenia ( jaja, sery, mleko, czasami lody własnej roboty z automatu). Farmy są jednak zawsze oddalone od miejscowości turystyczny. Ale i z tym można sobie poradzić nie mając oczywiście rowerów. Przeważnie jest w pobliżu takiej farmy przystanek autobusowy lub kolejowy, a o bilety jak już wcześniej pisałam nie trzeba się martwić, ponieważ wystarczy mieć własną kartę płatniczą.

SKLEPY/MARKETY
W Holandii najpopularniejszymi marketami spożywczymi są: Albert Heijn, Jumbo, Lidl i Aldi.
Ja polecam wam Jumbo, jest dosyć tani i najlepiej zaopatrzony. Możecie w nim kupić wiele gotowych dań np. obiadowych do upieczenia, albo już upieczonych tylko do podgrzania. Wybór jest naprawdę ogromy, u nas w Polsce nie widziałam tak zaopatrzonego marketu.


PARKINGI – w Holandii parkingi są przeważnie płatne i zatłoczone. Za parking płaci się od poniedziałku do soboty. Cena zależy od miejscowości ( od 3 do nawet 6EUR/H), lepiej opłaca się kupić bilet całodniowy albo korzystać z sieci P+R ( płać i jedź). My często zostawialiśmy Kampera na stellplatzu i dojeżdżaliśmy autobusem. Chyba, że wozicie ze sobą rowery, to już problem macie rozwiązany.

FLOHMARKT ( targ staroci, czy li tzw. „pchli targ”) – jeśli będziecie mieli okazję na taki targ trafić warto się zatrzymać. My akurat trafiliśmy przez przypadek w trakcie pobytu w Bredzie i spędziliśmy tam ponad 2 h, a zobaczyliśmy tylko małą część. Oprócz staroci, gdzie można było za grosze upolować całkiem fajne przedmioty, były również nowe rzeczy, owoce, żywność. Oczywiście można przy tym skosztować lokalnego jedzenia w bardzo licznych food truckach.
Bardzo podoba mi się w Holandii zwyczaj, który zauważyłam również będąc w Danii, a mowa o tzw. wyprzedażach domowych. Bardzo często dzieci i nie tylko, przed domami robią wystawki swoich starych rzeczy, zabawek i wyprzedają je za bezcen. Dają im drugie życie, zarobią sobie trochę pieniążków, a ile przy tym mają radości.

Gośka - 2025-11-16, 15:18

JEDZENIE
W restauracjach jest dosyć drogie, ale w Holandii bardzo popularne jest jedzenie uliczne „Street food”, gdzie za naprawdę niewielkie pieniądze można najeść się do syta i jeszcze dobrze.

Śledzie ( haring)
My byliśmy w Holandii na przełomie maja i czerwca, gdzie podają młode śledzie „Hollandse Nieuwe” – są one tylko lekko marynowane i spożywane na surowo. Możemy je zjeść zarówno w bułce„ broodje haring” z plasterkiem cebulki, czasami ogórka lub same podane na tacce. Holendrzy jedzą śledzia w jednym kawałku, trzymając go za ogon.
Śledzie te swoim wyglądem nie zachęcają, mają taki siny kolor, ale smak – wybitny, po prostu rozpływają się w ustach i nie czuć ani odrobiny posmaku tranu.

Kolejnym rarytasem ulicznym są bułki z wędzonym węgorzem „broodje gerookte”, trochę droższe i smakują również wyśmienicie. Porcja jest solidna, w takiej bułce podają pół małego węgorza.

Kibbeling
– to danie należało do naszych ulubionych. Są to małe kawałki smażonych ryb ( przeważnie dorsza) podawane z sosem lub bez, jak kto woli.

Frikandel – podobne do naszej parówki, ale mają dużo gałki muszkatołowej i są smażone na głębokim tłuszczu. Bardzo smaczne.

Bitterballen - smażone w głębokim oleju kulki mięsne, podawane z sosami. W środku mają dosyć luźną konsystencję, która akurat mi nie odpowiadała.

Krokiety – są mniejsze niż w Polsce, mają grubą panierkę i serwują je z różnymi nadzieniami i sosami.

Stamppot – danie jednogarnkowe

Frytki holenderskie –
w Polsce rzadko jem frytki, a tu, w Holandii jadłam je prawie codziennie. Frytki są robione ze specjalnych gatunków ziemniaków, podobnie jak w Belgii są grube i smażone dwukrotnie. Do frytek zawsze za sos płaci się osobno ( cena za sos to 1EUR), sosu jest jednak ogromna ilość. Mi smakowały najbardziej typowe z majonezem. Majonez w Holandii jest bardzo dobry, mniej słodki i bardziej puszysty.
Jedynie co mi przeszkadzało, to polewanie frytek sosem. Tak przeważnie podają frytki kupowane w rożkach. Warto więc szukać frytek podawanych w pudełeczkach, z osobno serwowanym sosem.

StroopWafels
– wafle z syropem przeważnie karmelowy. Można je kupić wszędzie, ale świeżo wypiekane smakują najlepiej. Są jednak bardzo słodkie.

Naleśniki holenderskie (Pannekoeken) – je również możemy kupić gotowe w sklepach, ale najlepiej smakują oczywiście świeżo upieczone.

Poffertjes – podobne do Pannekoeken tylko małe

Cukierki lukrecjowe – bardzo popularne w Holandii, ale to już do miłośników lukrecji.

SERY
Holandia to "kraina sera".
W wielu miastach np. w Alkmaar, Gouda, Edam, Lejda odbywają się targi serowe.
Polegają one na inscenizacji sprzedaży sera, jak miało to miejsce w dawnych latach. Podczas występu można zobaczyć jak wyglądało dostarczanie serów (tragarze w białych strojach i słomkowych kapeluszach przenoszą nawet kilkanaście krążków sera na specjalnych nosidłach), jak wyglądały negocjacje (testowanie serów przez potencjalnych kupców) oraz w jaki sposób sery były ważone. Wszystkie osoby uczestniczące w przedstawieniu mają na sobie oryginalne stroje. Ponadto na targu można kupić sery od lokalnych dostawców za dobrą cenę.
Warto wejść na stronę internetową danej miejscowości, aby zobaczyć w jaki dzień targi się odbywają.

Smak serów - smak uzależniony jest od trawy, którą jedzą zwierzęta. W większości sklepów specjalistycznych z serami oraz na targowiskach wystawione są próbki serów do degustacji.
Co ciekawe ceny serów w sklepach specjalistycznych są podobne do cen serów kupowanych w marketach. Bardzo nas to zdziwiło, bo przykładowo we Francji, sery kupowane w małych sklepikach są o wiele droższe niż w marketach.

Najpopularniejsze odmiany serów to Gouda i Edam. Są ona produkowane w okolicach miejscowości Gouda i Edam.

Główny podział serów holenderskich bierze pod uwagę długość leżakowania.
Wyróżnia się 4 rodzaje serów holenderskich: 
- jong belegen - delikatny, młody, dojrzewający przez 10 tygodni.  
- belegen – ostrzejszy w smaku, dojrzały, który leżakuje przez 6 miesięcy.
- oud belegen - jeszcze bardziej intensywny w smaku i twardy, dojrzały ser, który leżakuje przez 8 - 9 miesięcy.
- oude kaas - stary ser, który dojrzewa najdłużej, bo przynajmniej przez 14 miesięcy. Nieco przypomina parmezan. 
Jednym z moich ulubionych serów był Graskaas - jest to ser wytwarzany z mleka po udoju wiosennym. Jak krowy wracają na pastwiska po zimie spędzonej w zagrodach. Ser ten jest bardzo delikatny w smaku i ma kremową konsystencję.

COFFEE SHOPY
- są to lokale, w których można legalnie zakupić i skonsumować lekkie narkotyki w postaci marihuany i haszyszu. Są one w Holandii bardzo popularne, ale przeważnie w większych miejscowościach, najsłynniejsze są w Amsterdamie, w słynnej dzielnicy De Wallen. Marihuana jest w Holandii legalna, ale tylko do użytku rekreacyjnego. Zyski z jej sprzedaży przynajmniej nie trafiają w ręce przestępców tylko do państwa. Część z nich jest np. przekazywana organizacjom zajmującym się leczeniem uzależnień.

Gośka - 2025-11-16, 15:21

Baarle-Hertog ( Belgia/Holandia) najbardziej zwariowana granica na świecie.

Parking bezpłatny dzień/noc w pobliżu miasta GPS: 51.4404, 4.9314 – cisza spokój.

W miasteczku wszystko jest podwójne: dwie rady gminne, dwa posterunki policji, dwa urzędy pocztowe nawet dwa rodzaje znaków drogowych. W miasteczku są również dwa sposoby numeracji domów, przy numerach domów są umieszczone flagi poszczególnych krajów. Podczas spaceru granicę przekracza się kilkukrotnie, musicie patrzeć pod stopy na małe krzyżyki, które wyznaczają granicę. Granice często przebiegają przez środek ulic, domów, kawiarni. Jedna z ulic jest nietypowa, ponieważ granica nie przebiega w poprzek, lecz wzdłuż. W Belgii nazywa się Hoogbraak, a w Holandii Nonnenkuil. Osoby mieszkające po przeciwnych stronach ulicy używają różnej nazwy ulicy.

W środku miasta stoi słup graniczny, który jest kopią oficjalnego słupa granicznego, który został postawiony w 1976 roku jak pamiątka po ustaleniu granicy między Holandią a Belgią.

Baarle ma też swoją tragiczną historię z czasów pierwszej wojny światowej. Wzdłuż granic zamontowano ogrodzenie nazywane “drutem śmierci”, które oddzielało okupowaną przez Niemców Belgię od neutralnej Holandii. W ciągu jednego dnia rozdzielono dziesiątki rodzin. Przez druty w ogrodzeniu płynął, wiele osób ginęło po jego dotknięciu.

Jest tutaj również akcent polski.

4 października 1944 roku miasto spod okupacji niemieckiej wyzwoliła dywizja pancerna generała Stanisława Maczka. Przypomina o tym tablica na cześć poległych polskich żołnierzy w centrum miasta. Baarle było ostatnim wyzwolonym belgijskim miastem. Po pokonaniu broniącego go niemieckiego garnizonu żołnierze generała Maczka wkroczyli na teren Holandii.

Gośka - 2025-11-16, 15:25

Breda
Parking dzień/noc dla kamperów ok 1 km od centrum nad rzeką wzdłuż drogi ( 7 EUR 24h) bardzo fajne miejsce. GPS: 51.5880, 4.7636
Cmentarz: GPS:51.58281, 4.74763
Czołg: GPS:51.58092, 4.78467
Pomnik: GPS: 51.58098, 4.78313

W Bredzie obok cmentarza wojskowego znajduje się muzeum generała Stanisława Maczka - Maczek Memorial Breda – obiekt upamiętnia historię wyzwolenia miasta w 1944r. w czasie II wojny światowej przez polską 1 Dywizją Pancerną dowodzoną przez generała.
Mieszkańcy po dziś dzień pozostają wdzięczni, wyrażając to słowami „Dziękujemy wam Polacy”.
• Grote Kerk ( Kościół Najświętszej Marii Panny)
• Kasteel Breda – zamek położony na skraju miasta,
• Stary Rynek ( Grote Markt),
• Breda’s Begijnhof – to średniowieczna wioska, w której znajdują się stare kamienice i ogrody.

Gośka - 2025-11-16, 15:33

Breda c.d
Gośka - 2025-11-16, 15:38

Vlissingen – modny kurort z ładną plażą
P: 51.4434, 3.5961 ( cichy parking tylko na dzień przy stacji, tuż przed śluzą).
Jest tu również Stellplatz/camping ( ponad 40 EUR).

Gośka - 2025-11-16, 15:40

Middelburg - to jedno z wielu holenderskich miast z gwiaździstym układem centrum będącym pamiątka po prastarych wałach obronnych i fosie.
Warto zatrzymać się na bardzo ładnym kampingu miejskim GPS: 51.4969, 3.5974 ( 32 EUR) 15 minut od centrum.
• Rynek (Markt)
• Stadhuis ( ratusz miejski).
• XII wieczny klasztor/opactwo (Abdijkerken Onderdentoren),
• Park miniatur Miniatuur Walcheren.

Z Middelburg udajemy się dalej na północ Holandii w kierunku I zapory systemu Delta Werken.

Gośka - 2025-11-16, 15:42

Delta Werken - Żyjąc i w walcząc z wodą
Plan Delta to  największy system ochrony przeciwpowodziowej na świecie składający się z 13 części dzięki któremu mieszkańcy Holandii na razie mogą spać spokojnie. Projekt ten nazywany jest także jednym z siedmiu cudów świata.
Plan Delta obejmuje między innymi barierę przeciwsztormową, wały przeciwpowodziowe, zapory i  śluzy. System ten ma zapobiec katastrofalnej powodzi, takiej jak w 1953 r., która na skutek silnego sztormu zalała południowo-zachodnią Holandię. Zginęło wówczas prawie dwa tysiące osób.


Naprawdę warto przyjechać do Holandii, żeby to zobaczyć na własne oczy, a jeszcze lepiej z drona jeśli posiadacie.

Gośka - 2025-11-16, 15:43

Oosterscheldekering
to jedna z barier przeciwsztormowych o długość 8 kilometrów i składająca się z 62 ogromnych ruchomych zasuw, które mogą odciąć cały obszar Wschodniej Skaldy w 75 minut i zapobiec powodzi.

Gośka - 2025-11-16, 15:44

Haringvlietdam
Przebiega przez nią droga N57 ( punk widokowy na zaporę GPS:51.826579,4.027351)

To kolejna ruchoma zapora, o długości 4,5 km wybudowana  w latach 1956 – 1970 między wyspami Goeree-Overflakkee i Voorne-Putten, którą zamknięto północną część Haringvliet.
Zapora spełnia dwie funkcje. Przede wszystkim jako tama chroniąca leżące za nią ziemie i wodę przed powodziami spowodowanymi cofką podczas sztormów. Po drugie, odprowadza nadmiar wody z Renu i Mozy do Morza Północnego.
Zapora ma wbudowanych siedemnaście śluz o ruchomych wrotach. Wrota mają po 56 metrów długości i 6 metrów wysokości i składają  z dwóch elementów. Jeden umieszczony jest po stronie Morza Północnego , a drugi jeden po stronie Haringvliet. Przez odpowiednie ustawianie ruchomych elementów przez śluzy wypływa nadmiar wody rzecznej z okolic Rotterdamu, a jednocześnie wstrzymywany jest dopływ słonej wody z Morza Północnego. Z powodu budowy Haringvlietdam, Haringvliet staje się jeziorem. Dla potrzeb żeglugi zbudowana  jest też śluza, która umożliwia przejście statków przez zaporę.

Przed zamknięciem Haringvliet było dużym rezerwat przyrody. Ziemia, która normalnie znikała pod wodą podczas przypływu, jest teraz trwale nad wodą i jest wykorzystywana przez rolników jako grunty rolne.

Gośka - 2025-11-16, 15:50

Maeslantkering to ruchoma zapora na Nieuwe Waterweg, ostatnim odcinku drogi wodnej z Rotterdamu do Morza Północnego, w pobliżu Hoek van Holland. Została zbudowana w latach 1991-1997 r., i chroni mieszkańców prowincji Holandia Południowa. Część ruchoma ma prawie trzy kilometry długości. Pomiędzy ogromnymi betonowymi  filarami znajdują zasuwy, które poruszają się w górę i w dół otwierając i zamykając barierę. Są one wstanie zatrzymać ponad czterometrowe fale. Każde skrzydło ma długość odpowiadającą prawie wysokości wieży Eiffla, a jest czterokrotnie cięższe. Opierają się na betonowych podstawach wyposażonych w ogromne łożyska kulowe ( jedno waży ok. siedmiu ton i ma dziesięć metrów średnicy)
Zasuwy są otwarte podczas normalnej pogody. Zamykają się automatycznie jeśli pojawia się  zagrożenie wzrostu poziom wody.

Parking GPS: 51.95637,4.16865 darmowy przy obiekcie.
Parking na noc 5 km od zapory z widokiem na port GPS: 51.978200, 4.121000
Przy zaporze znajduje się również Pawilon Wodny. Są w nim eksponowane naturalne warunki występowania wszelkich postaci wody w przyrodzie: jako lodowce, gejzer, tęcza. W obiekcie znajduje się również kawiarnia, a nieopodal kopiec i punkt widokowy na zaporę.

Gośka - 2025-11-16, 15:51

Rotterdam - największy port Europy niestety opuściliśmy. Będzie na kolejny raz, ale informacje które sobie przygotowałam może Wam się przydadzą.
Kamping GPS 51.931323,4.444256 ( za kampingiem autobus nr 33 do centrum miasta, dworzec główny w Rotterdamie)
• Delfshaven to jedna z najbardziej urokliwych dzielnic Rotterdamu, którą oszczędzono podczas bombardowań w czasie II wojny światowej. Tutaj wciąż można poczuć atmosferę przedwojennego Rotterdamu. Warto odwiedzić tu takie wyjątkowe miejsca, jak Kościół Pielgrzymów (Pelgrimvaderskerk), miejski browar De Pelgrim czy De Delft - replikę XVIII-wiecznego okrętu wojennego. Delfshaven to mały wewnętrzny port. Słynie z kanałów, zabytkowych budynków i dziedzińców.
• KIJK KUBUS - w pobliżu De Oude Haven ( Starego Portu) zwiedzić można jeden ze słynnych sześciennych domów zaprojektowanych przez Pieta Bloma i poznać alternatywny sposób mieszkania w domu o niecodziennym kształcie.
• Rotterdamski Euromast Odwiedzający z wysokości 185 metrów mogą podziwiać architekturę Rotterdamu, jak również krajobraz wokół miasta.
• Ratusz miejski wybudowany został w latach 1914-1920. Jest jednym z nielicznych budynków, które przetrwały bombardowania w 1940 roku. Ratusz uznany jest za zabytek narodowy. W środku znajduje się wysoka na 71 - metrów dzwonnica, na której szczycie mieści się posąg złotego anioła pokoju. Sam budynek jest otoczony wielkim dziedzińcem. 
• Kościół św. Wawrzyńca w Rotterdamie - po niderlandzku nazywany Grote of Sint-Laurenskerk lub Laurenskerk Rotterdam jest głównym kościołem w Rotterdamie. Tę protestancką świątynię znaleźć można przy Grotekerkplein 27. Późnogotycka budowla powstała w latach ok. 1449–1525 jest jedynym, jaki ocalał ze średniowiecznego Rotterdamu. 
• Most wiszący Erasmusbrug 89-metrowy fragment mostu jest zwodzony, co daje mu miano największego i najcięższego mostu zwodzonego w Europie.
• Hala targowa Markthal - Nietypowe centrum handlowe Markthal to budynek mieszkalno-biurowy z częścią handlową. Nie brzmi to zachęcająco, a jednak. Architektura budynku przypomina swoim kształtem podkowę, wewnątrz której znajduje się targ. Od zewnętrznej strony można zobaczyć okna należące do pomieszczeń biurowych lub prywatnych mieszkań.

Gośka - 2025-11-16, 15:55

Delft
Parking: 52.0006, 4.3641 - bezpłatny na poboczu ulicy, przy kanale. Służy do parkowania kamperów. Znajduje się on w odległości spaceru od centrum Delft.
Parking 51.9978, 4.3663 dzień/noc bezpłatny wzdłuż kanału, blisko centrum.
Delf to piękne małe miasteczko z historycznym centrum z kanałami. W Delft mieszkał i tworzył znany malarz Johannes Vermeer. Miasto jest najbardziej jednak znane z wytwarzanej tu od kilku stuleci charakterystycznej ceramiki – Delftware, którą możecie kupić w sklepach firmowych.
Stare Miasto
• Nieuwe Kerk ( Nowy Kościół) , zbudowany w stylu gotyku brabanckiego, z więżą o wysokości 108 m. W jego wnętrzu znajduję się krypty członków rodziny królewskiej oraz mauzoleum Wilhelma I Orańskiego. Na tyłach Nieuwe Kerk ( Nowego Kościoła) warto się udać na Vlaminigstraat. Ta uliczka nad kanałem została uwieczniona na słynnym obrazie Het straatje ( Uliczka). Na jej przedmieściu mieści się Vermeer Centrum Delf-dom malarza ( 12 EUR) . Na ścianach wiszą wszystkie kopie artysty w naturalnych rozmiarach ( 34 dzieła). Nie ma ani jednego oryginału.
• Ratusz - naprzeciw kościoła wznosi się renesansowy ratusz,
• Budynek Wagi – mieści się za ratuszem, w którym obecnie mieści się Teatr Miejski.
• Oude Kerk – najstarszy kościół w mieście.

Gośka - 2025-11-16, 15:57

Gouda ( od początku kwietnia do końca sierpnia, na rynku pomiędzy ratuszem i domem wagi odbywają się tradycyjne targi sera- w jaki dzień musicie dokładnie sprawdzić na stronie miasta).

P: 52.011556, 4.716808 płatny (1,7 EUR/h 8 EUR/24h ale nie można nocować, częste kontrole) w centrum

Stellplatz/Kamping ładny/agro ( 25 EUR) 52.0043, 4.7646 - 6 km za Goudą
Stellplatz/kamping 52.0023, 4.7875 ( 23 EUR) prysznice – 8 km od Gouda
Gouda - nazwa miasta jest dobrze znana na całym świecie za sprawą słynnego pełnotłustego sera wytwarzanego w okolicach miasta Gouda od kilku stuleci.
W mieście możemy podziwiać piękną starówką otoczoną pierścieniem kanałów i starym nabrzeżem portowym.
Ratusz z charakterystycznymi czerwonymi okiennicami  
Waga – znajduje się naprzeciw ratusza, oficjalnie ważono  tu sery sprzedawane podczas targów serowych. Aktualnie odbywają się w tym miejscu targi sera. We wnętrzu budynku obecnie mieści się Kaasmuseum (Muzeum Sera).
St. Janskerk (Grote Kerk) – znajduje się w pobliżu Wagi. Kościół pochodzi z przełomu XV i XVI w. Jest jedną z największych świątyń w Holandii (długość 123 m, szerokość  45 m).  St. Jans¬kerk  jest drugą świątynią wybudowaną na tym miejscu ponieważ kościół z XV w. został zniszczony w czasie kilku pożarów. Znajdują się w nim słynne witraże.

Gośka - 2025-11-16, 16:03

KASTEEL DE HAAR XIV wieczny zamek na wodzie, wioska Haarzuilens
Stellplatz 52.093783,4.945136 ( 25- 30 EUR) 5 km od zamku bardzo polecam. Jednak z uwagi na położenie blisko zamku, możecie mieć problem z wolnym miejscem. Nam się udało stanąć z boku dzięki uprzejmości przemiłej właścicielki.
Agroturystyka/farma 52.1286, 4.96896 ( 25- 30 2EUR) 3 km od zamku – omijajcie tą farmę z daleka. Właścicielka wiedźma 😉

Przy zamku jest duży parking ale tylko na dzień (7,5 EUR).
Bilety - do parku 7 EUR , łączony park i zamek 19 EUR. My byliśmy w czerwcu i zaznaczam, że nie był to weekend i biletów na zamek nie sposób już było kupić. Warto kupić przez internet wcześniej. Ale ogrody i spacer wokół zamku też był wart naszego przyjazdu.

Kasteel de Haar to największy w Holandii i jedyny z najbardziej luksusowych zamków w Europie. Ma wygląd średniowiecznej fortecy z bramami i wieżami, fosami oraz mostami zwodzonymi, ale w rzeczywistości został zbudowany na początku XX wieku. Obok zamku znajdują się budynki dawnych wozowni i stajni, kaplica i piękne ogrody, a wszystko to otoczone jest parkiem.

Park i ogrody - zaraz po rozpoczęciu renowacji zamku rozpoczęła się budowa parku, a w nim kilku ogrodów. Powstał rozległy angielski park krajobrazowy o powierzchni ponad 55 hektarów, a w nim labirynt, duży park jeleni, romantyczny kryty most i piknikową łąkę nad stawem. W parku wokół zamku - powstały ogrody w stylu francuskim, które są częściowo rekonstrukcją oryginalnych ogrodów z elementami wodnymi, krzewami, ogrodami warzywnymi i wolierami.  Ogród Różany z ponad 1200 różami w 79 różnych gatunkach upamiętnia  życie najstarszy syna Etienna van Zuylen van Nijevelt, który w 1912 r, zginął w wypadku drogowym w wieku 24 lat.

Gośka - 2025-11-16, 16:16

Utrecht – ponieważ wszystkie duże miasta do tej pory omijaliśmy ( zostawiliśmy je sobie na inny pobyt, jak już nie będę jeździć z moim chorym, 17 letnim pieskiem.) to postanowiliśmy zwiedzić chociaż jedno, czyli Utrecht. Ładne, ale dużo turystów nawet w czerwcu. My zwiedziliśmy tylko stare miasto, muzea z uwagi na pieska musieliśmy sobie zostawić na następny raz.

P: 52.096867, 5.125191 płatny, 600 m od centrum ( 25 EUR dzień/noc).

P: 52.1040, 5.0951 bezpłatny w niedziele ( 2,6 km od centrum, autobus nr 3 do centrum, można wysiąść na końcówce Utrecht, Daalsesingel – dworzec albo wcześniej).
Uwaga, autobus robi pętlę, więc wracając wysiadacie na tym samym przystanku z którego wsiadaliście. Bilety jak już pisałam, korzystacie z naszej karty płatniczej i odbijacie przy wejściu i wyjściu. Płacicie z ilość przejechanych przystanków. Autobusy kursują bardzo często.

DOM TOREN ( plac katedralny- serce miasta)
112-metrowa wieża kościelna góruje nad miastem już od ponad 600 lat. Dzisiaj po pokonaniu 465 stopni można wspiąć się na wys. 102 m. i podziwiać wspaniały roztaczający się wokół widok miasta i okolicy.

KANAŁY – Przez stare miasto Utrechtu ciągną się dwa kanały: Oude Gracht (Stary Kanał) i Nieuwe Gracht (Nowy Kanał).

FORTY
De Nieuwe Hollandse Waterlinie - pas lądu, który po zalaniu wodą tworzył jedyną w swoim rodzaju linię obronną na świecie, z 46 fortami i z ponad 900 urządzeniami hydraulicznymi różnego typu, powstał w latach 1815 - 1885. Znaczna część linii przebiega przez prowincję Utrecht i otacza samo miasto. Obecnie forty, które utraciły już swoje militarne znaczenie pełnią inną rolę - niezwykle malowniczych zabytków.

OGRODY BOTANICZNE
Bogate ogrody botaniczne Uniwersytetu w Utrechcie, stary przyklasztorny ogród Pandhof van de Dom z roślinami leczniczymi, uroczy Pandhof Sinte Marie z kolekcja roślin maryjnych, malowniczy ogród komunalny Bruntenhof, wspaniały Wilhelmina Park ze starymi drzewami wielu gatunków, XIX-wieczne parki Lepelenburg i Singelplantsoen czy współczesny Girft Park to miejsca, które naprawdę warto odwiedzić.

MUZEA
CENTRAAL MUSEUM
Najstarsze muzeum miejskie w Holandii. Słynie z największej kolekcji prac Rietvelda oraz płócien XVI- i XVII-wiecznych mistrzów pędzla z Utrechtu tzw. Carravagionistów. Można tu też obejrzeć, m.in. oryginalny statek Wikingów z X/XI w., imponujący dom dla lalek z XVII w. i wspaniałą kolekcję kostiumów.

MUSEUM CATHARIJNECONVENT
Mieszczące się w dawnym klasztorze, interesujące muzeum poświęcone historii chrześcijaństwa w Holandii. Posiada bogatą kolekcję średniowiecznej sztuki sakralnej, manuskryptów, szat i przedmiotów liturgicznych ze złota i srebra, a także wspaniałą kolekcję obrazów z płótnami, takich malarzy jak Rembrandt, Frans Hals czy Saenredam.

VAN SPEELKLOK TOT PIEREMENT
Narodowe Muzeum - Od Grającego Zegara do Organów Ulicznych to najweselsze z muzeów Utrechtu. Rozbrzmiewa całą gamą najróżniejszych dźwięków, jakie tylko można wygrać i wydobyć z mechanicznych instrumentów muzycznych - grających zegarów, pozytywek, pianoli, katarynek, organów ulicznych, jarmarcznych i tanecznych czy karylionów.

NEDERLANDS SPOORWEGMUSEUM
Mieszczące się w budynku dawnej stacji kolejowej Maliebaan, Muzeum Kolei Holenderskich

MUSEUM STERRENWACHT SONNENBORGH
Interesujące muzeum astronomiczne. Mieści się w najstarszym kopułowym obserwatorium w Holandii.

RIETVELD SCHRÖDERHUIS ( oddalony od centrum opuścić)
Dom zaprojektowany i wybudowany w 1924 r. przez pochodzącego z Utrechtu, słynnego holenderskiego architekta Gerrita Thomasa Rietvelda (1888 - 1964). Obecnie uznawany jest za jeden z najciekawszych przykładów architektury XX w., a zwłaszcza stylu De Stijl. Do dziś niewiele stracił ze swej nowoczesności.

Gośka - 2025-11-16, 16:18

Haga – do Hagi pojechaliśmy tylko, żeby oddać głos w wyborach prezydenckich. Niestety nasze głosy nie pomogły i mamy co mamy :-(
Jednak Hagę sobie trochę przygotowałam, więc Wam te opisy zostawię, może się komuś przydadzą.

Parking bezpłatny, duży, ale tylko na dzień. Obok parkingu jest przystanek tramwajowy nr 9. Dojazd do centrum 30 minut. GPS: 52.05283,4.289912. Tym samym tramwajem dojedziecie dalej na plażę i muzeum miniatur.
Większość atrakcji znajduje się w centrum, w zasięgu spaceru. Kilka leży jednak poza centrum (Pałac Pokoju, muzeum Louwmana czy plaża).
Haga szczyci się swoimi muzeami. Znajduje się tu słynna galeria Mauritshuis, Gemeentemuseum - Muzeum Miejskie, ze wspaniałymi zbiorami sztuki współczesnej, słynna Panorama Mesdag, czy położone wśród wydm Beelden aan Zee - Muzeum Rzeźby.
• PANORAMA MESDAG ( 16 EUR)
Największa na świecie panorama, namalowana przez Hendrika Mesdaga, byłego bankiera a później malarza, przedstawia widok rybackiej osady Scheveningen z roku 1881. Jest to jeden z największych obrazów na płótnie tego typu na świecie o wymiarach ( 14 metrów wysokie, 120 metry szerokie) opowieści o nim można wysłuchać w języku polskim.
• Vredespaleis (Pałac Pokoju )- sąsiaduje z budynkiem panoramy. Siedziba Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości
• Kościół Sint-Jacobskerk (Grote Kerk) i punkt widokowy na wieży ( płatne)
• Stary ratusz- (Het Oude Stadhuis), na tyłach kościoła Grote Kerk.
• MUSEUM GEVANGENPOORT ( 15 EUR)
Muzeum Bramy Więziennej to dawne więzienie (1420-1828). Malarstwo i druki dotyczące wymierzania sprawiedliwości, dawne narzędzia do tortur. Zwiedzanie tylko z przewodnikiem.
• Binnenhof to kompleks budynków w centrum Hagi położony na brzegu Hofvijver – stawu powstałego z jeziora wydmowego nad którym XIII wieku zbudowano gotycki zamek rezydencję hrabiów Holandii. Znajduje się tutaj siedziba parlamentu. Do najważniejszych zabytków Binnenhof należy Sala Rycerska (Ridderzaal).Obecnie kompleks poddawany jest renowacji, która ma zakończyć się w 2026 roku.
• Staw Hofvijer, pozostałość po średniowiecznej fosie, sąsiaduje z kompleksem Binnenhof.
• MAURITSHUIS ( 19 EUR)
Królewska Galeria Malarstwa uważana za jedną z najlepszych w Europie. Dzieła Rembrandta, Vermeera, Jana Steena i Fransa Halsa.

Scheveningen – parking 10 minut od plaży na dzień (2,5 EUR h) 52.10657,4.284325
Scheveningen to nowoczesny nadmorski kurort z długą, piaszczystą plażą, molo o długości 400 m, z wierzy na końcu mola można skoczyć na buunge i latarnią morską.
Z centrum Hagi dojedziemy tam tramwajem już w 15 minut ( tramwaj nr 9)
• NATIONAAL SEA LIFE SCHEVENINGEN ( oceanarium) 20 eur
Ekspozycja, przedstawiająca życie morza od linii brzegowej po głębiny oceanów. Znajduje się niedaleko mola w Scheveningen. Podwodny świat, można podglądać poprzez szklane ściany tunelu.
• Madurodam – (18 EUR) Parking (2,6 EUR h)
Park miniatur poświęcony Holandii ( muzeum w pobliżu plaży)
• MUSEUM BEELDEN AAN ZEE
Muzeum rzeźby usytuowane wśród wydm przy plaży w Scheveningen.

Gośka - 2025-11-16, 16:21

Lejda
W pobliżu Lejdy jest Farma/agroturystyka, którą bardzo polecam GPS: 52.167500,4.604220 Autobus nr 182 jedzie spod farmy do centrum (18 minut). Na farmie możecie zakupić mleko, sery, jaja, zrobić sobie lody w automacie. Właściciele bardzo pomocni i sympatyczni. Cisza, spokój, krowy i czego więcej potrzeba.
Parking płatny w centrum 23EUR/24h GPS: 52.1577,4.47897 ( 10 minut od centrum, można skorzystać z bezpłatnego autobusu, cena wliczona w parking)

Lejda należy do najstarszych miast Holandii. To tutaj urodził się malarz Rembrandt, można zobaczyć dom jego narodzin. To tutaj po raz pierwszy w Europie zostały zasadzone tulipany..
W centrum Lejdy, w pobliżu ratusza i mostu Koornbrug w każdą sobotę odbywa się targ. Na straganach można skosztować holenderskich specjałów. Lejda jest drugim po Amsterdamie miastem o największej liczbie kanałów.
• Uniwersytet - to jedna z najwybitniejszych uczelni w Europie, którą ukończyło wielu laureatów Nobla, w tym samym kompleksie można podziwiać Hortus Botanicus – najstarszy ogród botaniczny w Holandii i jeden z najstarszych na świecie, posiadający zachwycającą kolekcję roślin z niemal każdego zakątka świata ( 8,5 EUR).
• Burcht van Leiden – twierdza, która rozpoczęła historię miasta. Znajduje się na wzgórzu, na rozwidleniu rzek Stary i Nowy Ren. Z murów twierdzy roztacza się piękna panorama miasta,
• Muzeum Historii Naturalnej ( ok 2h)
• Muzeum + doświadczenie ( 17 EUR)
Muzeum Wiatraków (Molenmuseum De Valk) – położone jest w 30-metrowym wiatraku wybudowanym w 1743 roku. W Molenmuseum można poznać historię holenderskich wiatraków oraz ich zastosowanie,
• Hooglandse Kerk – kościół gotycki sięgający historią XV wieku, poświęcony św. Pankracemu,
• Pieterskerk – późnogotycka bazylika poświęcona św. Piotrowi. W XVII wieku była ważnym ośrodkiem dla purytańskich „pielgrzymów”, którzy osiedlili się w Leiden na kilka lat przed wyprawą do Nowego Świata.

Gośka - 2025-11-16, 16:33

Lejda c,d
Gośka - 2025-11-16, 16:35

Lisse
Pora kwitnienia tulipanów od 24.03 do 16.05 – nam się nie udało zwiedzić ogrodu.
Zdjęcia są autorstwa mojej koleżanki, która odwiedziła Keukenhof w czerwcu.
Pozdrawiam Wioletko i dziękuję za zdjęcia.
• Keukenhof – największy ogród kwiatowy na świecie ( otwarty od 21.03-19.05). Na obszarze 32 ha rozkwita 7 mln tulipanów., żonkili, hiacyntów i wiele innych gatunków kwiatów.
• Zamek w Keukenhof – darmowy parking GPS: 52.269139, 4.539883. Można zobaczyć tutaj dużą kolekcję dzieł sztuki i piękne ogrody, małe zoo, restauracja - otwarte przez cały rok. Do zamku nie można wchodzić z psem nawet w torbie. Zwiedzanie wnętrz tylko z przewodnikiem ( 90 min).
Vogelpark Avifauna – ( 35 km od Lisse) park ornitologiczny,. Tutaj również jest zakaz wchodzenia z psem

Gośka - 2025-11-16, 16:36

Haarlem – opuściliśmy z uwagi na brak czasu. Informację jakie sobie spisałam jednak Wam zostawię, może się przydadzą.

Stellplatz GPS: 52.38812,4.614284 ok. 30 EUR noc 2 km. Od centrum. Autobus w pobliżu.
P: GPS: 52.390258, 4.647267 bezpłatny, duży blisko dworca ( 18 minut do centrum)

• Bazylika Św. Bawona (St.-Bavo-Kathedrale) 52.375968, 4.621672
Rzymskokatolicka katedra, zbudowana w stylu neoromańskim. Z wieży rozciąga się wspaniały widok na miasto. Nie pomylcie Bazyliki Św. Bawona z Kościołem Św. Bawona (Grote Kerk) – kościół znajduje się przy starym rynku.
• Frans Hals Museum 52.376688, 4.633961 ( Wstęp 17,50 EUR).
• Grote Markt ( Rynek Główny) 52.381417, 4.636735
Historyczny rynek w centrum miasta otoczony gotyckimi i renesansowymi domami.
Nad rynkiem góruje Grote Sint Bavokert ( Kościół św. Bawona) – znajdują się tutaj 30-metrowe organy ukończone w 1738 roku przez Christiana Mullera, ozdobione dwoma lwami na których grał Handel i Mozart .W kościele warto zajrzeć do kaplicy Gildii. Piwowarów gdzie na środkowej kolumnie wyryto dwa czarne oznaczenia upamiętniające najwyższego, bo mierzącego 2,64 m człowieka i najniższego, mierzącego 85 cm wzrostu.
Wejście 4€ - ulotki z mapą w języku polskim.
• Hofjes – to przytułki dla biednych i chorych wznoszonych wokół małego dziedzińca – ogrodu. Jest ich w mieście 19. Hofje znaczy po niderlandzku mały ogród, w Haarlemie zobaczycie na ogół niewielkie domy zgrupowane wokół placu-ogrodu z pompą wody w samym środku. Warto zajrzeć przynajmniej do kilku z nich.
• Jopen Krik 52.381326, 4.630139 – historyczny kościół w centrum miasta przekształcono w nowoczesny browar, kawiarnię i restaurację.
• Den Boom Museum 52.382366, 4.635934 - muzeum darmowe
Tutaj poznacie dramatyczną historię rodziny, która uratowała życie wielu Żydom uchodzącym przed nazistami w okresie II wojny światowej. Na podstawie wydarzeń rozgrywających się w tym budynku powstała książka oraz film The Hiding Plac
• Teylers Museum 16,50 EUR ( wtorek-niedziela 10-17) 52.380476, 4.640967
Muzeum znajduje się na liście 100 najważniejszych miejsc w Holandii i gromadzi niezwykłą kolekcję eksponatów poświęconych sztuce, a także nauce. Zobaczycie tu rzadkie minerały, szkielety, mapy, globusy i inne przyrządy wspomagające pracę naukowców w XIX i XX wieku, jak również kolekcje monet i medali.
• Vleeshal (Hala Mięsna) 51.498795, 3.611319
Zlokalizowany przy Grote Markt historyczny budynek w stylu renesansowym z 1603 roku, w którym niegdyś odbywał się targ mięsny (ostatni miał miejsce w 1840 r.). W piwnicach mieści się obecnie ciekawe muzeum archeologiczne, do którego wejdziecie przez niewielkie drzwi z boku budynku. Wstęp bezpłatny.
• Central Station – to prawdziwa perła secesji. Zielono-beżowe wnętrza dworca ozdobiono elementami z drewna i płytkami ceramicznymi z wizerunkami śr. transportu 52.388152, 4.639063

Amsterdam ( opuszczamy)

Gośka - 2025-11-16, 16:38

Zaandam
• Gedempte Gracht – deptak
• Hotel Zaandam- warto zobaczyć. Jego fasada wygląda jak połączenie dziesiątek typowych holenderskich kamieniczek. GPS: 52.437917, 4.815664
• Parking 52.440766, 4.813074 płatny, niedrogi 650 m od hotelu Zaandam.

Gośka - 2025-11-16, 16:42

Zaanse Schans ( skansen)

Parking przy skansenie płatny 15 EUR – zakaz wjazdy kamperami
Parking darmowy 52.470896,4.816406 – 800 m od skansenu, mało miejsc.

My zostawiliśmy naszego niedużego kampera w miejscowości Zandijk, po drugiej stronie mostu, zaparkowaliśmy wzdłuż ulicy.
Można również zostawić kampera na pobliskich kampingach i dojechać do skansenu autobusem, no chyba że macie rowery to problem rozwiązany.

Na teren Zaanse Schaans wchodzimy za darmo, bez opłat możemy również wejść do budynków rzemieślniczych oraz sklepów. Płatne są wiatraki i muzea.
Bilet (29,50 EUR) umożliwia wstęp do Muzeum Zaans, Wevershuis, Kuiperij, Muzeum Zaanse Tijd, pokoju okresowego Kalverringdijk, Muzeum Młyna, otwartych młynów oraz cyfrowej wycieczki audio. Teren i pozostałe lokalizacje są ogólnodostępne.

Każdego roku miejsce to odwiedzane jest przez blisko milion turystów z całego świata.
Lista Wiatraków
• De Huisman (Gospodarz) - wykorzystywany był do mielenia gorczycy na musztardę;
• De Gekroonde Poelenburg (Ukoronowany Poelenburg) - wiatrak tartaczny;
• De Kat (Kot) - wykorzystywany był do wytwarzania barwników i farb;
• Het Jonge Schaap (Młoda owca) - wiatrak tartaczny;
• De Os (Wół) - wykorzystywany był do tłoczenia oleju;
• De Zoeker (Poszukiwacz) - wykorzystywany był do tłoczenia oleju;
• Het Klaverblad (Listek koniczyny) - wiatrak tartaczny;
• De Bonte Hen (Kolorowa Kura) - wykorzystywany był do tłoczenia oleju;
• De Ooievaar (Bocian) - wykorzystywany był do tłoczenia oleju;
• De Bleeke Dood (Blada Śmierć) - najstarszy zachowany młyn w Holandii;
• Herkules (Herkules) - wiatrak typu amerykańskiego.


Farma serowa ( De Catharinahoeve) – replika oryginalnej farmy z 1750 r. Można tu obejrzeć krótką prezentacją o produkcji sera oraz popróbować serów.
Budynki rzemieślnicze -wejście darmowe. W budynkach przeważnie znajdują się małe wystawy, sklepy. W jednym z budynków znajdziemy warsztat, wytwarzający słynne holenderskie drewniaki. Najstarszy z nich ma ok. 300 lat.
Dom tkacza – gdzie można zobaczyć jak wytwarzano żagle do statków.
Laboratorium Kakao – gdzie możemy napić się czekolady lub zakupić jakiś przysmak.
Beczkarnia Tiemstra’y – można tu zobaczyć sposób tworzenia drewnianych beczek.
Piekarnia z muzeum.
Muzeum Zaanse –Jest to nowoczesny budynek, tuż przed wejściem do skansenu. Przybliża historię regionu i wpływ żywiołów na jego rozwój. W środku na dwóch piętrach dowiemy się jak rozwijał się przemysł, jakie produkty były tu produkowane i sprzedawane, a także zobaczymy meble i sprzęt z wcześniejszych epok. Ciekawa jest wystawa obrazów, znajdziemy tu m.in. informacje o Claude Monecie i jeden z jego obrazów. Wstęp 14,50 EUR, Ulgowy 7,50 Eur
Muzeum sklep Albert Heijn – tu zobaczymy wyposażenie z pierwszego sklepu Alberta Heijna. Napijemy się tu też kawy lub zakupimy coś słodkiego. Wejście darmowe. Albert Heijn był założycielem sieci supermarketów w Holandii.
Muzeum Czasu ( Museum Zaanse Tijd) poświęcone historycznym zegarom. Wejście 12 EUR.
Muzeum Wiatraków ( Molenmuseum) - dowiemy się więcej o historii działania wiatraków oraz zobaczymy wiele modeli. Dużą atrakcją jest olbrzymi obraz Molenpanorama, który przedstawia wygląd rzeki Zaan na początku XIX wieku. Wstęp 11 EUR.

Zandijk – miasteczko znajduje się po drugiej stronie rzeki. Można tutaj dotrzeć pieszo mostem lub przeprawą promową z przystani przed wiatrakiem De Bonte Hen. Przejazd nie jest drogi, chyba w 2 osoby zapłaciliśmy 3 EUR. Otrzymacie jeszcze mapkę w języku Polskim.

W środku miasteczka znajduje się Domineestuin pełne drewnianych domków, które warto zobaczyć. Zwiedzanie całego miasta zajmuje ok. 1 godz.

Gośka - 2025-11-16, 16:45

Zaanse Schans ( skansen) c.d
Gośka - 2025-11-16, 16:47

Zandijk
Gośka - 2025-11-16, 16:57

Alkmaar

Alkmaar słynie z targu serów. Najlepiej śledzić stronę miasta w jak dzień się odbywają. Targi polegają na inscenizacji sprzedaży sera jak miało to miejsce w dawnych latach. Wszystkie osoby uczestniczące w przedstawieniu mają na sobie oryginalne stroje. Ponadto można kupić sery od lokalnych dostawców.

Miasto otoczone jest kilkoma kanałami, po których pływają łodzie wycieczkowe, nazywane jest „Małą Wenecją”.
Punkt informacji turystycznej znajduje się na parterze budynku Wagi (adres: Waagplein 2).
• Waagplein – ( Waga Miejska), obecnie mieści się tu Hollands Kaasmuseum ( Holenderskie Muzeum Sera).To właśnie tutaj odbywają się słynne targi serowe.
• Biermuseum ( Muzeum Piwa) to połączenie lokalnego baru i Muzeum piwa w pobliżu Waagplein
• Rejsy kanałami
• Główna ulica handlowa Langestraat, w chodnik wmurowano 50 podświetlonych kafli, przypominających o najważniejszych wydarzeniach.
• Stadhuis – ratusz na deptaku głównym - idziemy cały czas ul. Langestraat po 100 metrach skręcamy w lewo do kościoła.
• Grote or Sint-Laurenskerk– Wielki Kościół ( kościół św. Wawrzyńca)– kościół już nie pełni swojej funkcji, w środku możemy napić się kawy.
• Przytułki – hofje van Splinter – zaraz za kościołem
Słowo hofje, w języku niderlandzkim oznacza przytułek. Kompleksy tego typu tworzone do pomocy samotnym i schorowanym mieszkańcom. Były zazwyczaj w formie zamkniętej grupy budynków otaczających dziedziniec. Do każdego z domów wstęp był możliwy jedynie od wewnętrznej strony dziedzińca.
• Wiatrak Molen van Piet – (600 metrów za kościołem i przytułkami) wybudowany w 1769 roku znajduje się na wzgórzu i otoczony jest drzewami. Aby dojść do wiatraka najlepiej wybrać trasę Clarissenbolwerk prowadzącą przez park wzdłuż starej fosy. Do młyna nie można wejść ponieważ jest zamieszkały. Oddalony 1 km od Waag ale w przeciwnym kierunku do Wiatraka Korenmolen 't Roode Hert
• Wiatrak Korenmolen 't Roode Hert - wiatrak znajduje się nieco dalej od centrum. Nie można go niestety zwiedzić, znajduje się tutaj kawiarnia. Najlepiej udać się tutaj przez zwodzony most Frieseburg tuż obok parku Victoriepark. Oddalony 1 km od Waag.
Jest tu duży parking tylko na dzień darmowy GPS:52.642399,4.76444 ( 30 min od centrum za wiatrakiem Korenmolen 't Roode Hert )
• The Beatles Museum ( 15 eur wstęp) jest to największe prywatne muzeum Beatlesów na świecie. Znajduje się ono jednak ok 1 km od centrum. Od 10 grudnia 2021 roku Muzeum Beatlesów w Alkmaar powiększyło się o dwa nowe muzea Muzeum Elvisa i Muzeum Zeezendera. Trzy muzea w jednej cenie.

Gośka - 2025-11-16, 16:59

Wyspy Zachodniofryzyjskie

Kolorowe wrzosowiska, słone bagna, trawiaste wydmy, lasy liściaste, rozległe plaże.

Bardzo chcieliśmy popłynąć na 2 dni na wyspę Texel, niestety pogoda się załamała, wiał mocny wiatr, padał deszcz i nie miało to najmniejszego sensu. Pojechaliśmy więc dalej. Informację jednak zostawiam do wykorzystania.

Texel
( 24 km długości i 9 km szerokości) – część archipelagu Wysp Fryzyjskich, należąca do Holandii. Wyspy powstały w XIII wieku w wyniku potężnego wdarcia się morza w głąb lądu. Texel słynie z maleńkich zagajników, ukwieconych łąk, owiec, tradycyjnych domków.

• Kaasboerderij Wezenspyk – fabryka i sklep sera w jednym
• Den Burd
• Den Hoorn
• De Koog – największe kąpielisko na Texel, fokarium Ecomare, zoo z dużą ptaszarnią gdzie można karmić ptaki.
• Latarnia morska , kamping przy wydmach i latarni 53.178499, 4.860952

Od Texel aż do Danii rozciąga się może wattowe, dlatego zachodnia część wyspy objęta jest ochroną w ramach Parku Narodowego Duinen van Texel.

Mazur - 2025-11-16, 17:00

Bogata, piękna relacja :pifko
Gośka - 2025-11-16, 17:00

Afsluitdijk to zapora do długości 32 km, zbudowana w latach 1927–1933 i łączy prowincje Fryzja i Holandia Północna. W pierwszym etapie prac zatoka Zuiderzee została odgrodzona zaporą i zamienioną w słodkowodne jezioro IJsselmeer. Druga część planu to było osuszenie terenu i powstanie nowego lądu. Ostatecznie utworzono trzy poldery a na największym z z nich powstała nowa prowincja Flevoland. Projektodawcą największego w historii projektu zamiany dna morza w ląd był inżynier Cornelis Lely. Do realizacji tego planu przyczyniła się wielka powódź, która nawiedziła Niderlandy w 1916 r.
Obecnie Afsluitdijk to nie tylko zapora chroniąca przed powodzią, to także autostrada, z której codziennie korzystają tysiące ludzi. Z jednej strony podziwiamy Morze Wattowe, a z drugiej jezioro IJsselmeer.

Przez zaporę przejeżdżamy do PROWINCJI FRYZJA gdzie dominują rzeki, jeziora oraz poprzecinane kanałami pola, na których pasą się krowy. Fryzowie to mniejszość etniczna o odmiennej kulturze, używająca własnego języka należącego do grupy języków germańskich, a w wymowie zbliżony do angielskiego.

Fryzję ( wschód Holandii) omijamy i zjeżdżamy do centrum Holandii

Gośka - 2025-11-16, 17:03

9 km za zaporą znajdują się małe, urokliwe miasteczka


Herlingem

Stellplatz 12,5 EUR GPS:53.1794, 5.4173 ładnie położony blisko centrum ( Tylko co drugie miejsce przeznaczone dla kampera symbol WoMo). Nie było pogody i wolnych miejsc więc pojechaliśmy dalej.
Miasteczko otoczone jest pierścieniem kanałów kończących swój bieg nad brzegami Waddenzee. Najładniejsze domy wznoszą się w okolicach Harlingen Haven ( stary port rybacki z białą latarnią ).

12 km dalej

Franeker
P: 53.191531, 5.540662 ( 1,7 km od centrum 20 minut)
Stellplatz GPS: 53.1811, 5.5514 (22 EUR) 1,6 od centrum


Lemmer – miejscowość położona nad zatoką sztucznego jeziora IJsselmeer. Jest to znana miejscowość turystyczna z licznymi przystaniami dla jachtów. W Lemmer znajduje się jeden z siedmiu holenderskich obiektów na liście UNESCO - stacja pomp parowych Woudagemaal.
Parking: 52.8409, 5.6998 darmowy

Gośka - 2025-11-16, 17:11

Giethoorn nazywany Wenecją Holandii - jest to perełka, którą lepiej omijać w weekendy !!!

W Giethoorn ruch odbywa się drogą wodną. We wsi są tylko ścieżki rowerowe. Jest za to 176 mostów. Łodziami transportuje się żywność, zwierzęta, płynie do sąsiada lub restauracji. Można tu zobaczyć pływające piekarnie lub serowarnie. Z każdej przystani odpływają taksówki wodne ( 10 EUR 1h) którymi można opłynąć wioskę. Można również wypożyczyć kajak.

Parking 6 EUR 24h GPS:52.727068,6.089453 można zostać na noc.
Kamping 1 km od centrum (24 EUR) GPS: 52.739053,6.090917 można wypożyczyć łodzie - trasa 14 km czerwony szlak.

Ja jednak zamiast kajaków zdecydowanie polecam łódkę motorową ( trasa 1h, 2h, 3h). My wybraliśmy trasę 2h, która przebiega przez wioskę, dalej przecina jezioro i kanałem w rezerwacie wraca do miasteczka. Ponieważ do Giethoorn zjeżdża się mnóstwo turystów z całego świata, przyjechaliśmy tutaj dzień wcześniej i z samego rana wypożyczyliśmy łódź. Cena łodzi na 2 h to koszt, o ile dobrze pamiętam ok 150 zł. Można skorzystać z łodzi grupowych, koszt jest zdecydowanie mniejszy, ale płynie się znacznie krócej.

Gośka - 2025-11-16, 17:12

Staphorst – wioska o dziejach sięgających wczesnego średniowiecza ( przełomu XII i XIII w). Wioskę założono na bagnach. Zakaz robienia zdjęć kobietom noszącym tradycyjne stroje. Dachy domów pokryte są strzechą, a okiennice i drzwi pomalowane na zielono i błękitno.
Wioska nie zrobiła na mnie dużego wrażenia, wioska, jak wioska. Nie polecam.

Lelystad - tereny na których leży dziś miasto osuszone zostały w roku 1957. Lelystad leży 5 metrów poniżej poziomu morza.

Parking ładny nad wodą ale bez serwisu (20 EUR - UWAGA NA PARAGONIE NAPISANE,ŻE GODZINA OBOWIĄZUJE DO 12,00) GPS: 52.5270, 5.4259

2,0 km od parkingu znajduje się Batavialand – park rozrywki, gdzie główną atrakcja jest ponad 50-metrowa replika statku handlowego „Batavia” oraz nowoczesne centrum handlowe Batavia Stad Fashion Outlet. Centrum stanowi imitację ufortyfikowanego miasta, razem z murami miejskimi, bramami wjazdowymi, wolnymi od samochodów brukowanymi uliczkami, szeregiem pojedynczych drewnianych sklepów

Parking darmowy z dostępem do morza przy plaży GPS: 52.5484, 5.4573 - w pobliżu znajduje się centrum handlowe Bataviastad Outlet.

Biddinghuizein - park rozrywki Walabi World.

Gośka - 2025-11-16, 17:14

Markerwaarddijk to tama, a właściwie grobla komunikacyjna. Zbudowana na jeziorze IJsselmeer. Łączy Lelystad z Enkhuizen. Ma długość 27 km i przebiega po niej droga N302. Po zachodniej stronie grobli znajduje się odrębne jezioro Markermeer.  Statki i łodzie  mogą przekroczyć wał przez śluzy lub na przejście w Enkhuizen oraz przez system śluz w Lelystad. Mniej więcej w połowie długości grobli znajduje się Trintelhaven, port ratunkowy, restauracja i stacja nadawcza, gdzie można zatrzymać się przejeżdżając przez  groblę.
Gośka - 2025-11-16, 18:00

Enkhuizen

Parking na dzień darmowy: 52.699338,5.284166 blisko dworca, 15 minut do muzeów i do starówki 10 minut.

Enkhuizen- to „Miasto Śledzia”- bardzo stary port i mała wioska rybacka. Jej mieszkańcy od średniowiecza czerpali zyski z połowu śledzi. Centrum jest poprzecinane kanałami i rozciąga się w obrębie dobrze zachowanych murów obronnych.

Ulica Westerstraat przecina niemal całe stare miasto i jest wyłączona z ruchu drogowego, więc można nią swobodnie spacerować.

Flessenscheepjesmuseum ( 5,50 EUR) – największa na świecie kolekcja statków w butelkach.
600 metrów dalej Zuiderzee Museum

Zuiderzee Museum ( 15 EUR) w części zwanej Binnenmuseum znajdują się fragmenty oryginalnych łodzi rybackich. W drugiej części Buitenmuseum znajduje się baśniowy skansen, na terenie którego zgromadzono ponad 130 zrekonstruowanuych budowli wiejskich z lat 1880-1932.

Gośka - 2025-11-16, 18:01

Zamek Radboud mały, przeuroczy i ładnie położony zamek na wodzie. W zamku jest muzeum i kawiarnia. Nam nie udało się wejść do środka, ponieważ byliśmy już po zamknięciu. Przy zamku ładny bezpłatny parking, ale tylko na dzień. Cała okolica wokół zamku jest bardzo ciekawa.
Stellplatz blisko zamku 23EUR GPS: 52.7714,5.11332 przy porcie

Gośka - 2025-11-16, 18:19

Hoorn

Parking z serwisem, ładnie położony z możliwością noclegu i prysznicami przy porcie jachtowym i blisko centrum (23 EUR) GPS:52.63375,5.058672 – polecam.

Po drugiej stronie portu ( 7 km dalej, ponieważ trzeba objechać port) Stellplatz również z prysznicami (23,80 EUR), prysznice w cenie, również przy centrum. GPS: 52.63683,5.065954

• Rode Steen ( Czerwony Kamień) – główny plac z pomnikiem Jana Pietersz Coena.
Tutaj odbywają się Targi Serów.
• Waag ( Waga miejska) - to miejsce, gdzie w przeszłości odbywało się ważenie towarów przed ich sprzedażą.
• Grote Kerk ( Wielki Kościół) - tu się już nie pomodlicie, bo nie jest to już kościół. Znajduje się tutaj restauracja i hotel. Warto jednak wejść do środka, bo panuje tutaj taka trochę nieziemska atmosfera.
• Hoofdtoren ( Krzywa Wieża).

Wokół kanałów portowych cumują barki mieszkalne oraz stoją zabytkowe spichlerze.

Gośka - 2025-11-16, 18:24

Edam

Edam kojarzy nam się podobnie jak Gouda z popularnym żółtym serem.
Zarówno Edam jak i Gouda nie są produkowane w samych miejscowościach tylko w regionie/okolicy wokół miast.

W Edam również odbywają się słynne Targi Serów ( inscenizacje), trzeba tylko śledzić na stronie internetowej w jakie dni.
Parking na dzień GPS: 52.51195,5.042839 ( 500 metrów od słynnego mostu drewnianego Kwakelburg)

Na noc możecie sobie pojechać 4,5 km dalej na darmowy stellplatz z serwisem GPS: 52.4880, 5.0346- w kierunku Volendam. Znajduje się on przy fabryce sera oraz sklepie firmowym. Samochód można zaparkować od 17,00 do 9,00.

• Ratusz i plac ratuszowy (Dam)
• Edams Muzeum – muzeum miasta w ratuszu ( 6 EUR)
• Speeltoren - wieża z dzwonnicą, Kiedyś stał tu kościół, dziś pozostała po nim tylko wieża. W wieży znajduje się najstarszy zegar mechaniczny w Holandii.
• Sint Nicolaaskerk ( kościół św. Mikołaja) który znany jest również pod inną nazwa Grote Kerk, czyli Wielki Kościół. W środku warto zwrócić uwagę na przepiękne witraże z herbami miasta i scenami historycznymi oraz ogromne organy.
• Plac Kaaswaag ( Serowa Waga Miejska, w której ważono zakupione sery oraz plac targowy, na którym odbywają się tutaj targi sera.
• Kwakelburg – najładniejszy drewniany most w Edamie. Najłatwiej dojść tam Lingerzijde, przy której można podziwiać XVII- wieczne domy.
• Wiatrak – Zuidpolder ( nie jest udostępniony do zwiedzania), 2 km od centrum
• Fort Edam – 2 km od ratusza, blisko kampingu. Fort obronny Edam, jak i pozostałe fortyfikacje zostały wpisane na listę UNESCO  jako Linia Obronna Amsterdamu. W trakcie I Wojny Światowej w forcie stacjonowali żołnierze holenderscy, a w trakcie II Wojny Światowej fort został zajęty przez wojska niemieckie - stacjonował tu Wehrmacht.

Gośka - 2025-11-16, 18:28

Volendam – przepiękna dawna osada rybacka, która obecnie przekształciła się w typową miejscowość turystyczną. Kursują stąd promy Volendam-Marken. My jednak pojechaliśmy tam kamperem. Jeśli możecie to unikajcie weekendów. Miejscowość zrobiła na mnie ogromne wrażenie. W starych domach rybaków obecnie znajdują się restauracje, kawiarnie i sklepiki. Najeść można się tutaj naprawdę do syta. Bułki ze śledziem, węgorzem oraz Kibelling ( małe smażone kawałki ryby, przeważnie dorsza) również dostępne są tutaj w wielu punktach. Warto przespacerować się całą promenadą, ale nie zapomnijcie również wejść w głąb, gdzie znajdują się tam małe kolorowe domki.
Parking darmowy do 4h GPS: 52.4920, 5.0638.

Gośka - 2025-11-16, 18:32

Marken – to kolejne, przepiękne, niewielkie dawne miasteczko rybackie – żywy skansen.
Duży parking przy centrum (12 EUR za dzień) GPS: 52.456299,5.10497.
Jest duży, ale musicie tu przyjechać wcześnie rano lub wieczorem, żeby znaleźć miejsce.
My na parkingu spaliśmy, chociaż nie wiem, czy było można. Nikt nas jednak nie wyrzucił, a policja przejeżdżała kilkukrotnie.
Kursują tutaj promy Volendam-Marken.
Marken do 1957 było wyspą, obecnie połączona jest krótkim odcinkiem tamy z lądem.
Obszar zabudowany zajmuje tylko niewielką część terenu. Reszta to pastwiska i łąki.

Gośka - 2025-11-16, 18:33

Muiden
Parking dzień/noc, darmowy GPS: 52.3259, 5.0686 przy bastionie, 10 minut do centrum.
Parking darmowy GPS:52.3280, 5.0616 10- 15 od centrum
• Muiderslot – zamek z fosą, murami obronnymi, interaktywnym muzeum i ogrodami. Wejście na teren zamkowy i ogrody płatne i to dosyć sporo 19,5 EUR
• Grote Zeesluis– wielka śluza morska,
• Muizenfort– część umocnień należących do łańcucha Stelling van Amstedam. Został wzniesiony w formie kaponiery na trójkątnym rawelinie. Był on wykorzystywany podczas drugiej wojny światowej, wtedy również został dodatkowo wyposażony i przebudowany. Obecnie, wraz z leżącymi w okolicy bunkrami, służy jako muzeum, w którym dowiedzieć się można czegoś więcej o tym, jak ważnym strategicznie punktem było Muiden.

• Sint-Nicolaskerk– Grote Kerk ( kosciół)

Gośka - 2025-11-16, 18:34

Naarden

Parking dzień GPS:52.2952,5.15762

Naarden to niezdobyta twierdza z XVII wieku broniąca dostępu do Amsterdamu od wschodu z jedynym w Europie podwójnym pierścieniem fos i wałów obronnych w kształcie gwiazdy. Jest najlepiej zachowanym tego typu zabytkiem w całej Europie.

W miasteczku poza twierdzą, która widoczna jest w całej okazałości tylko z lotu ptaka, to nic specjalnego nie ma.

Jeśli chcecie się napić bardzo dobrej kawy, to na ul. Marktstraat jest CoffeCulture – polecam.

• Grote Kerk ( Wielki Kościół),
• Het Spaanse Huis(dom hiszpański) jest jednym z niewielu budynków w Naarden zachowanych jeszcze z czasów średniowiecza. Powstał on najprawdopodobniej jako dom gościnny, jednak przez setki lat kilkakrotnie zmieniał swoje przeznaczenie. Podczas okupacji Hiszpanów służył za ratusz miejski, a następnie za miejską wagę. Obecnie znajduje się w nim muzeum Weegschaalmuseum
• Renesansowy Ratusz (Stadhuis)

Gośka - 2025-11-16, 18:36

Spakenburg

Bardzo mi się tutaj podobało, jest to naprawdę małe, ale bardzo malownicze miasteczko z ładną zabudową i pięknym starym portem.
Jest też Food Truck gdzie ostatni raz przed wyjazdem mogłam jeszcze skosztować bułki ze śledziem i kibellingu.
P:52.25313,5.37942 przy samym porcie ale tylko na dzień.

Kolejną miejscowością, którą chciałam jeszcze zwiedzić był Amersfoort, niestety z braku czasu nam się nie udało.
Na nocleg w tych okolicach polecam wam super farmę GPS:52.168,5.5334 za 15 EUR na noc. Natura, krowy, jaja, mili właściciele, po prostu piękne miejsce.

Gośka - 2025-11-16, 18:37

Jeśli starczy Wam czasu to koniecznie jeszcze pojedźcie do
Amersfoort – jedno z niewielu miast w Holandii, w którym system fortyfikacji zachował się w doskonałym stanie. Muurhizen – to domy w murze stojące na fundamentach wewnętrznych murów. W centrum są trzy główne kanały pełniące niegdyś funkcję fos. Zachowały się także trzy miejskie bramy, wśród których wyróżnia się XV-wieczna Koppelpoort.
Onze Lieve Vrouwetoren – tu można stanąć dokładnie w środku Holandii – laserowa wiązka światła wyznacza punkt zerowy na posadzce.
Na placu Live Vrouwekerhof wznosi się 98 metrowa wieża ( 346 stromych stopni).

Gośka - 2025-11-16, 18:38

Arnhem

Samo miast można pominąć, ale warto pojechać do Muzeum Wojsk Powietrzno-desantowych (Airborne Museum Hartenstein) w pobliskim Oosterbeek, a potem na most John Frostburg (dawniej Rijnburg) o który toczyły się zacięte walki

Arnhem  w czasie II wojny światowej, w wyniku nalotów i walk ulicznych w ramach tzw. Operacji Market Garden zniszczona została znaczna część zabudowy miejskiej.
Zaciekłe walki jakie toczone były w czasie Bitwy o Arnhem stały się podstawą do nakręcenia słynnego filmu wojennego zatytułowanego: "O jeden most za daleko”.


Muzeum 16 EUR od osoby, można zrobić rezerwację przez stronę Airborne Museum - Het museum over de Slag om Arnhem na dzień i godzinę. Z psem nie można.
Możesz zaparkować za darmo przy restauracji Klein Hartenstein – J.J. Talsmalaan 1, 6862 BZ Oosterbeek. Samochody turystyczne mogą zaparkować naprzeciwko przy hotelu Oranjeweg

Podobno muzeum jest rewelacyjne. Jest duża ekspozycja pamiątek z czasów operacji Market Garden. Indywidualny głośniczek z przewodnikiem w wybranym języku, ponoć również po polsku i sala multimedialna.

Gośka - 2025-11-16, 18:39

Nederlands Openluchtmuseum znajduje się 5 km od Arnhem. Jest to największy holenderski skansen ( bilety 20 EUR).
Można zwiedzać pieszo – rozległy teren ( ok. 44 ha) lub jadąc zabytkowym tramwajem.

Parking : 52.009290, 5.905042.

Niestety zabrakło czasu

Gośka - 2025-11-16, 18:41

I to by było na tyle. Jeśli dotrwaliście do końca, to bardzo się cieszę, że mój czas nie poszedł na marne. Mam nadzieję, że ktoś z Was wybierze się w podróż naszymi śladami i będzie miał również miłe wspomnienia.

Wiem, że wielu z Was korzysta z moich relacji, bo często się ze mną kontaktujecie, to miłe.

Wyjazd do Holandii uważam za udany. No może pogoda jak na czerwiec mogła być lepsza, ale taki tu mają klimat, chyba to lepsze niż 50 stopni w Hiszpanii 😉.

Nie zraziło nas to jednak do tego kraju. Jak starczy nam życia i zdrowia to zamierzamy jeszcze tu wrócić, bo wiele nam jeszcze zostało. Tot ziens – do widzenia.

Moje poprzednie relacje


Dania Półwysep Jutlandzki 6-2024

https://www.camperteam.pl...ghlight=go%B6ka

Łotwa - czerwiec 2022 rok

https://www.camperteam.pl...ghlight=go%B6ka

Litwa czerwiec 2023 rok

https://www.camperteam.pl...ghlight=go%B6ka

Alzacja wrzesień 2023 r.
https://www.camperteam.pl...ghlight=alzacja

BAWARIA 2018
https://www.camperteam.pl...ghlight=go%B6ka

RUMUNIA - Maramuresz, Bukowina,Transylwania
https://www.camperteam.pl...ghlight=go%B6ka

ESTONIA 06-2019

https://www.camperteam.pl...ghlight=go%B6ka

Bretania 2015

https://www.camperteam.pl...ghlight=go%B6ka

Nadrenia-Palatynat i Saara

https://www.camperteam.pl...ghlight=go%B6ka

Prowansja 09-2013

https://www.camperteam.pl...ghlight=go%B6ka
CZECHY POŁUDNIOWE 09-2019
https://www.camperteam.pl...pic.php?t=34307

Relacja z podrózy Węgry Północne- wrzesień 2012

https://www.camperteam.pl...ghlight=go%B6ka

rakro1 - 2025-11-16, 19:03

Świetna relacja. Ogrom Twojej pracy nie do wyobrażenia. Gratulacje i podziękowania :kwiatki:
Gośka - 2025-11-16, 19:26

Dziękuję wszystkim ;)
mischka - 2025-11-17, 06:52

Gośka, :pifko za super relację
prusiak - 2025-11-17, 23:43

:kwiatki:
Pięknie...

Darson - 2025-11-18, 09:43

Relacja doskonała w swojej dokładności, dbałości o szczegóły, jakości zdjęć, pozycji miejsc noclegowych, atrakcji i całej reszty. :brawo :dobrarob :super
Biedna, 😟 poświęciłaś cały dzień na jej napisanie.
Należą się kwiaty :roza: :bukiet:
I podziękowania. :pifko
Dodatkowe piwo za wzmiankę o Arnhem.
Uwielbiam około militarne klimaty.

Byłem kiedyś w Belgii/Holandii, ale w innych, niż turystyczne celach.
Na pewno się tam wybiorę ponownie.

Dodam historię, podobno prawdziwą, związaną z granicą belgijsko- holenderską, przebiegającą przed środek miasta, ulicy, domu...
Kiedyś popełniono zbrodnię i ciało leżało w pokoju domu podzielonego granicą.
Przybyła policja belgijska stwierdziła, że nie będzie się zajmować sprawą, bo ciało leży po stronie holenderskiej.
I tak sobie odbijali piłeczkę :haha:

Gośka - 2025-11-18, 11:35

Dzięki, dobre z tą historią :)
markoni7 - Wczoraj 13:11

Super relacje, dużo cennych wiadomości, nie przestawać tworzyć :pifko . Cudownych wypraw życzę :spoko

Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group